Geschreven door Johan Koolwaaij op 30-01-2020
Dokter Jaap Baumann, huisarts op Halfweg, werd op vrijdag 7 juli
1944 gearresteerd. Tegen halfzes die middag kwam er een auto voorrijden.
Er stapten twee mannen in burger uit. Ze gingen in de wachtkamer zitten. Toen dokter
Baumann een kwartiertje later thuiskwam en door de keuken naar zijn
spreekkamer liep, duwde een van de mannen een pistool tegen zijn
slaap. Ze doorzochten het hele huis. Toen zetten ze dokter Baumann in de auto en brachten hem naar de
Euterpestraat, waar de beul Willy Lages het gevreesde hoofd was van
de 'Aussenstelle Amsterdam der Sicherheitspolizei und des SD', de
Duitse veiligheidsdienst.
De twee mannen namen dokter Baumann mee, zeiden ze tegen zijn
huilende vrouw Molly (42), wegens heulen met de vijand. De oudste
zoon, Jan, denkt dat zijn vader piloten hielp: „Hij zei er nooit iets over.
Ook niet tegen moeder. Maar ik merkte dat er wel eens mensen
waren in de garage of in het kippenhok. Maar we zijn eigenlijk nooit te weten gekomen wat
hij nu precies heeft gedaan." Toch was dokter Baumann kennelijk een goede vangst, want ze
kwamen tot driemaal toe huiszoeking doen!
Na de Euterpestraat werd dokter Baumann naar het doorgangskamp
Amersfoort getransporteerd. Een medegevangene (apotheker):
"Driftig als-ie was en nooit een blad voor de mond nemend, weigerde hij botweg voor de Duitsers te werken, als
arts. Dat was tegen zijn principes. Als hij het wél had gedaan, had hij
zijn leven kunnen redden." Hij werd afgevoerd naar het concentratiekamp
Neuengamme, bij Hamburg. De reus overleefde dat niet.
Hij stierf op woensdag 3 januari 1945 aan dysenterie.
Een overlevende, tandarts Lokker, heeft dat na de bevrijding aan
Moïly Baumann geschreven. Ze stortte in en zoon Jan wist toen dat
het geen zin meer had aan de spoorbaan achter het huis te wachten op
zijn vader. Na de bevrijding kwam daar bijna elke middag een trein
langs. Die stopte vaak om een Halfwegger of Zwanenburger te laten
uitstappen, lachend en blij, eindelijk weer thuis! Op een dag zou het
zijn vader zijn, had Jan gedacht.
De gemeenteraad heeft op 6 april 1946 besloten het Plein op Halfweg
voortaan het 'Dokter Baumannplein' te noemen. Het nieuwe
straatnaambordje, dat tegen de gevel van het doktershuis werd geschroefd,
vermeldt achter een kruisje: Neuengamme 4 jan. 1945.
Bron: Telegraaf 12 maart 1994