Geschreven door Pieter Dekker op 26-01-2024
Willem Barriël
Den Haag 12 december 1910, † Bernburg 9 juni 1942
Zijn roepnaam was Wim. Hij was gehuwd met Johanna Knoester en had drie kinderen. Hij woonde aan de Stortebekerstraat 48 en was van beroep chauffeur.
Willem werd op 24 juni 1941 gearresteerd tijdens de eerste actie tegen de communisten (die door Van Soolingen verraden werden) door de Duitser Otto Lange, de politieman Johannes Hubertus Veefkind sr. en de V-Mann Willem Hendrik van Duivenboden, en in het Oranjehotel opgesloten (Van Duivenboden was een vooroorlogse informant van de Haagse Politie Inlichtingendienst). De vrouw van Barriël lag in het ziekenhuis, zodat de kinderen onverzorgd door de arresteerders werden achtergelaten, gelukkig vingen de buren hen op. Alhoewel zijn naam niet op de lijst van kommunistische Funktionäre voorkomt werd hij de volgende dag, samen met hen die daar wel op stonden, naar kamp Schoorl gestuurd.
Op 18 augustus werd hij naar kamp Amersfoort overgebracht. Ondanks dat hij zich van het verzet afzijdig had gehouden dwongen de Duitsers hem in september 1941 een formulier voor Schutzhaft te tekenen met de tekst
‘[Name] hat sich als Funktionar der illegalen CPN für ein im Auftrage der Sowjet-Union aufgezogenen Geheimorganisation betätigt, die es sich zum Ziel gesetzt hat, durch Aufhetzung zum Streik usw. einen Stutzpunkt Moskaus zu schaffen, um der deutschen Besatzung in den Rücken zu fallen.’
Hij werd eind 1941 naar het concentratiekamp Neuengamme overgebracht. Daar werd hij onderworpen aan een collectief medisch experiment: Een aantal gevangenen werd besmet met tbc en vervolgens werd gekeken hoe snel een tbc-epidemie zich verspreidde onder de dicht op elkaar gepakte, verzwakte gevangenen. Wonderwel overleefde hij dit experiment en werd hij eind mei 1942 naar Bernburg overgebracht om vergast te worden. Dat was een langzaam proces, omdat bij wijze van experiment koolmonoxide werd gebruikt. Hij kwam op 9 juni 1942 om het leven. Aan de verwanten werd als doodsoorzaak opgegeven: ‘Lungenentzündung’ (wat niet overeenkomt met de later opgegeven oorzaak in de overlijdensacte. Hij maakte samen met de hierna vermelde Karel Frederik Beck deel uit van een groep van 45 Nederlandse communisten die die maand als eerste Nederlanders vergast werden. Deze twee waren de derde en vierde Nederlander en de eerste twee personen uit Den Haag die vergast werden.
Na de oorlog werd op 24 juli 1947 in Hamburg een overlijdensoorkonde opgesteld dat hij op 4 juni 1942 om 17 uur 20 gestorven zou zijn aan ‘Versagen von Herz- und Kreislauf nach Fleckfieber’ (falen van hart en kringloop na vlektyfus).
Bron: website Rudi Harthoorn